14
Ağustos 2024 Haber bülteni
DSÖ
Genel Direktörü Dr. Tedros Adhanom Ghebreyesus, Demokratik Kongo
Cumhuriyeti (DKC) ve Afrika'da giderek artan sayıda görülen mpox
hastalığının Uluslararası Sağlık Tüzüğü (2005) (UST)
kapsamında uluslararası önem arz eden bir halk sağlığı acil
durumu (PHEIC) teşkil ettiğini tespit etmiştir.
Dr.
Tedros'un açıklaması, DSÖ ve etkilenen ülkelerden uzmanlar
tarafından sunulan verileri gözden geçirmek üzere günün erken
saatlerinde bir araya gelen bağımsız uzmanlardan oluşan UST Acil
Durum Komitesi'nin tavsiyesi üzerine gelmiştir. Komite, Genel
Direktöre, mpox'un artışını, Afrika'daki ülkeler arasında ve
muhtemelen kıta dışında daha fazla yayılma potansiyeli olan bir
PHEIC olarak gördüğünü bildirmiştir.
Genel
Direktör, Komite toplantısının raporunu paylaşacak ve Komite'nin
tavsiyelerine dayanarak ülkelere geçici tavsiyelerde bulunacaktır.
PHEIC'i
ilan ederken Dr. Tedros şunları söylemiştir: “Yeni bir mpox
klonunun ortaya çıkması, bunun Demokratik Kongo Cumhuriyeti'nin
doğusunda hızla yayılması ve bazı komşu ülkelerde
vakaların rapor edilmesi çok endişe vericidir. Demokratik Kongo
Cumhuriyeti ve Afrika'daki diğer ülkelerde görülen diğer mpox
klonlarının salgınlarına ek olarak, bu salgınları durdurmak ve
hayat kurtarmak için koordineli bir uluslararası yanıta ihtiyaç
olduğu açıktır.”
DSÖ
Afrika Bölge Direktörü Dr. Matshidiso Moeti ise şunları
söylemiştir: “Toplumlar ve hükümetlerle yakın işbirliği
içinde, mpox'u engellemeye yönelik önlemlerin güçlendirilmesine
yardımcı olmak için ön saflarda çalışan ülke ekiplerimizle
birlikte önemli çabalar halihazırda devam etmektedir. Virüsün
giderek yayılmasıyla birlikte, salgınların sona erdirilmesi için
ülkelere destek olmak üzere koordineli uluslararası eylemleri daha
da arttırıyoruz.”
Komite
Başkanı Profesör Dimie Ogoina ise şunları söylemiştir:
“Afrika'nın bazı bölgelerinde görülen ve cinsel yolla
bulaşabilen yeni bir monkeypox (Maymunçiçek) virüsü türünün
yayılmasıyla birlikte ortaya çıkan mpox salgını, sadece Afrika
için değil tüm dünya için acil bir durumdur. Afrika'da ortaya
çıkan Mpox, burada ihmal edilmiş olup daha sonra 2022'de küresel
bir salgına neden olmuştur. Tarihin tekerrür etmesini önlemek
için kararlı bir şekilde harekete geçmenin zamanı gelmiştir.”
Bu
PHEIC tespiti mpox ile ilgili olarak iki yıl içinde yapılan ikinci
tespittir. Bir Orthopoxvirus'un neden olduğu mpox, insanlarda ilk
kez 1970 yılında Demokratik Kongo Cumhuriyeti'nde tespit
edilmiştir. Hastalık orta ve batı Afrika'daki ülkelerde endemik
olarak kabul edilmektedir.
Temmuz
2022'de, çok ülkeli mpox salgını, virüsün daha önce
görülmediği bir dizi ülkede cinsel temas yoluyla hızla yayıldığı
için bir PHEIC ilan edilmiştir. Bu PHEIC, küresel vakalarda
sürekli bir düşüş yaşandıktan sonra Mayıs 2023'te sona
ermiştir.
Mpox,
Demokratik Kongo Cumhuriyeti'nde on yıldan uzun bir süredir rapor
edilmektedir ve bu süre zarfında her yıl rapor edilen vaka sayısı
istikrarlı bir şekilde artmıştır. Geçen yıl bildirilen vakalar
önemli ölçüde artmış ve bu yıl şu ana kadar bildirilen vaka
sayısı 15.600'den fazla vaka ve 537 ölümle geçen yılın
toplamını aşmıştır.
Geçen
yıl Demokratik Kongo Cumhuriyeti'nde yeni bir virüs türünün
ortaya çıkması ve hızla yayılması, esas olarak cinsel ağlar
yoluyla yayılıyor gibi görünen klad 1b ve bunun Demokratik Kongo
Cumhuriyeti'ne komşu ülkelerde tespit edilmesi özellikle endişe
vericidir ve PHEIC'in ilan edilmesinin ana nedenlerinden biridir.
Geçtiğimiz
ay, Demokratik Kongo Cumhuriyeti'ne komşu olan ve daha önce mpox
bildirmemiş dört ülkede laboratuvar tarafından doğrulanmış
100'den fazla klad 1b vakası bildirilmiştir: Burundi, Kenya, Ruanda
ve Uganda. Uzmanlar, klinik olarak uyumlu vakaların büyük bir
kısmının test edilmemiş olması nedeniyle gerçek vaka sayısının
daha yüksek olduğuna inanmaktadır.
Farklı
ülkelerde, farklı bulaşma şekilleri ve farklı risk seviyeleri
ile farklı mpox klonlarının çeşitli salgınları meydana
gelmiştir.
Halihazırda
mpox için kullanılmakta olan iki aşı, DSÖ'nün Bağışıklama
Stratejik Uzmanlar Danışma Grubu tarafından tavsiye edilmekte ve
ayrıca DSÖ listesindeki ulusal düzenleyici otoritelerin yanı sıra
Nijerya ve Demokratik Kongo Cumhuriyeti de dahil olmak üzere
münferit ülkeler tarafından onaylanmaktadır.
Geçtiğimiz
hafta Genel Direktör, mpox aşıları için Acil Kullanım Listeleme
sürecini başlatarak, henüz kendi ulusal düzenleyici onaylarını
vermemiş düşük gelirli ülkeler için aşı erişimini
hızlandıracak. Acil Kullanım Listesi ayrıca Gavi ve UNICEF gibi
ortakların dağıtım için aşı tedarik etmelerini de
sağlamaktadır.
DSÖ,
potansiyel aşı bağışları konusunda ülkeler ve aşı
üreticileriyle birlikte çalışmakta ve aşılara, terapötiklere,
teşhislere ve diğer araçlara eşit erişimi kolaylaştırmak için
geçici Tıbbi Karşı Önlemler Ağı aracılığıyla ortaklarla
koordinasyon sağlamaktadır.
DSÖ,
sürveyans, hazırlık ve yanıt faaliyetlerini desteklemek için ilk
etapta 15 milyon ABD doları tutarında acil bir finansman ihtiyacı
öngörmektedir. Örgütün üç kademesinde bir ihtiyaç
değerlendirmesi yapılmaktadır.
Acil
bir ölçeklendirmeye olanak sağlamak için DSÖ, DSÖ Acil Durumlar
Fonu'ndan 1.45 milyon ABD Doları serbest bırakmış olup önümüzdeki
günlerde daha fazla fonun serbest bırakılması gerekebilir. Dünya
Sağlık Örgüt, bağışçılara mpox yanıtının ihtiyaçlarının
tamamını finanse etmeleri çağrısında bulunmaktadır.
Agustos/2024 DİĞER DUYURULAR
|
